Ortadoğu’daki en önemli savaşların (Suriye, Irak, Libya) tarihsel gelişimine ilişkin bazı haritalar yayınlamıştım. 2022 yılı başında Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye başlaması üzerine bu konuda da bir kitap hazırlamaya karar verdim.
Ukrayna Savaşı’nın başından itibaren, bazen günlük bazen de gelişen çatışmalara paralel olarak gün aşırı haritalar hazırladım. 2022 yılı içerisinde, Ukrayna işgal edilen topraklarının bir kısmını geri almayı başardı. Kısaca özetlemek gerekirse; 2022 yılının ilk 6 ayında Ukrayna Ordusu çok başarılıydı. 2022’nin ikinci 6 ayında Rus Ordusu kendisini toparlamaya başladı. 2023 yılının başından itibaren savaş dengelendi ve her iki taraf da önemli bir ilerleme kaydetmedi.
İlk dönem başarısında birçok etkenler rol oynadı ve bunlardan en önemli olanlarını kısa başlıklar halinde şöyle sıralayabiliriz:
1. ABD ve Batı dünyasının, Rus işgaline karşı dünya kamuoyunu yönlendirmede başarılı olması.
2. Ukrayna Ordusu’nun, NATO tarafından savaş öncesinde uzun süre eğitilmiş olması.
3. Rusya Ordusu’nun hantal yapısı ve cepheye sürülen askerlerin eğitimsizliği.
4. Ukrayna halkının ve ordusunun savaşın ilk yıllarındaki mücadele ve savaşma arzusunun yüksek olması.
2023 yılına girildikten sonra, Ukrayna Savaşı’nda bir kilitlenme oldu. Taraflar karşılıklı olarak önemli bir başarı kazanamadı. Üstelik, 2023 yılı ile birlikte ABD ve Batı ülkelerinin silah desteğinin artmasına rağmen, Rusya savaşta dengeyi kurmayı başardı. Bu süreci etkileyen en önemli faktörleri de şu şekilde özetleyebiliriz:
1. Ukrayna Ordusu’nun yorulmaya başlaması ve yurt içindeki ve dışındaki Ukrayna halkının savaşa katılımının azalması.
2. Wagner gruplarının Rus cephelerinde şehir savaşlarını yönetmesi ve orduyu eğitmesi.
3. ABD’nin sağladığı gelişmiş silahlara karşı Rusya’nın uzun menzilli füzeler kullanması.
4. Zelensky’nin tamamen ABD çıkarlarına göre yıpratma savaşını benimsemesi ve barış görüşmelerine kapıyı kapatması.
5. Rusya’nın Luhansk ve Donetsk ile birlikte Dinyeper nehrinin güneyindeki bölgelerde istediği sınırlara erişmesi ve büyük işgalden vazgeçmesi.
2023 yılının sonuna yaklaştığımızda ise, konuyu çok yakından izleyen bir uzman olarak şunu söyleyebilirim ki: Ukrayna Savaşı fiilen bitmiştir. ABD, her ne kadar bu savaşı uzatmak ve Rusya’yı zayıflatmak amacından vazgeçmese de, hem ABD hem de Avrupa kamuoyu Ukrayna’ya yapılan büyük askeri ve mali yardımlardan usanmış durumdadır.
Ukrayna – Rusya Savaşı’nı belki de kesin bitirme noktasına getiren bir başka önemli husus daha var. İsrail – Hamas Savaşı. Bu savaş, sadece, Ukrayna Savaşı’nı değil, Ortadoğu ve Dünyadaki bütün askeri ve siyasi dengeleri etkileyecek sonuçlar ortaya çıkarmaktadır. Bu sonuçları da yine küçük başlıklar halinde şöyle özetlemek mümkündür:
1. Hamas’ın en büyük lojistik destekçisi İran ve onun arkasındaki en önemli güç olan Rusya, kendilerine yönelik ABD – Batı saldırganlığını Ortadoğu’ya kaydırmıştır.
2. Rusya, savaşa rağmen Enerji ihracatı gelirlerini 550 Milyar Avro’ya çıkarmıştır ve bunun 180 Milyar Avrosu yine Avrupa Birliği ülkelerinden edinilmiştir. ABD, İngiltere ve Almanya’nın bu yüksek mali kaynaklara karşı daha uzun bir süre Ukrayna savaşına destek vermesi zordur.
3. ABD, İngiltere, Almanya başta olmak üzere Batı ülkelerinin Netanyahu hükumetinin Gazze’deki katliamlarına sessiz kalması ve desteklemesi büyük bir olaydır. Güney Amerika, Afrika ve Doğu ülkeleri ile birlikte İslam dünyasının Ukrayna’ya verdiği psikolojik kamuoyu desteği sona ermiştir. ABD, İngiltere, Almanya, Fransa gibi Avrupa ülkelerine duyulan Demokrasi ve insan Hakları güveni sıfırlanmıştır. Gazze savaşı, İsrail ile yumuşama çizgisine gelmiş bazı Arap ülkelerinde yönetimlere karşı yeni bir Arap Baharı dalgasına yol açabilir. Bu durum, ABD ve Batının Ukrayna savaşındaki çıkarlarından daha da önemlidir. Uluslararası dünya dengeleri köklü bir şekilde sarsılmıştır.
Uzmanlar analiz eder, sonuç çıkarır ancak siyasal iktidarlar çoğu zaman bunları görmezden gelir. Çatışmalar devam edecek olsa da Ukrayna – Rusya Savaşı bize göre bittiği için bu çalışmayı yayınlıyorum.
Söz konusu çalışmanın linki aşağıda verilmiştir:
