Çanakkale Savaşları’nın 100. Yılı sebebiyle yurdumuzun birçok yerinde anlamlı törenler yapılıyor ve o döneme ait tarihsel kıyafetler kullanılıyor.
AnırKabir de bunlardan biri. Burası sıradan bir yer değil, her yıl yüzbinlerce yerli ve yabancı ziyaretçi ağırlayan belki de Türkiye’nin en önemli Ziyaret Mekânı. 100. Yıl vesilesiyle buradaki askerlere de Çanakkale dönemi üniformaları giydirildi. Bunların o döneme uygun olup olmadığını çok kimse bilmez. Ama Askerlerin iyi bilmesi gerekir veya en azından böyle bir çalışmadan önce iyi bir araştırma yapılması gerekir.
Yüzüncü Yıl sebebiyle Çanakkale’de Anzaklar da bir tören yaptılar. Bırakın kendi üniformalarını, Türk üniformaları bile en küçük ayrıntısına kadar düşünülmüştü. Ayrıca Avusturalya’dan gelmiş ve gemilerde geceleyen binlerce kişi, o sabah saatlerinde sessiz ve düzenli bir şekilde törene katıldılar. Hiçbir abartılı protokol uygulaması yoktu ve ülkenin yöneticileri ayakta iken ziyaretçiler saygı içerisinde oturuyordu. Bizdeki uygulamaları dile getirmek bile üzüntü verici.
Gelelim AnırKabir 100. Yıl Çanakkale Üniformalarına;
- Askerlerin üzerindeki Mataralar, ABD Ordusu tarafından II. Dünya Savaşı’nda kullanılan ve bugün de Türk Silahlı Kuvvetleri’nde kullanılan mataralar.
- Silahlar İngiliz Lee Enfield MK III Piyade Tüfeği. Türklerin çok az sayıda kullandığı bu tüfeklerin yerine 1915 Çanakkale Savaşları sırasında temel olarak kullanılan ve Türk Mavzeri olarak isimlendirilen Alman menşeli Mavzerler olmalıydı.
- Çanakkale Askerlerinin ekmek torbaları yanda değil, arkada ve Matara da bu ekmek torbasının üzerinde asılırdı. Aynı şekilde bugünkü Ekmek torbasının şekli yanlış, aslı yine Alman modeliydi, bel kemeri ve omuz askısına birlikte takılırdı.
- Askerlerin giydikleri Enveriye başlıkları, Askeri müzede asılları olan Enveriye modellerine benzemiyor. Önden bakıldığında Enveriye gibi görünüyor ancak başlık kurgusu yanlış.
- Rütbeli Erbaşların Apolet Rütbe işaretleri aslına uygun değil. Dönemin Çavuş ve Onbaşı rütbeleri subaylardaki gibi omuzdaki kemere takılı ve kısa çıkartılabilir apolet iken, bugün yapılanlar günümüz apolet anlayışına göre yapılmış.
- Subay kemer tokaları Yuvarlık Defne Dalı içinde Ayyıldız olması gerekirken düz kemer tokaları kullanılmış.
Bu üniformaların asılları, rütbeler, işaretler, teçhizatlar ve silahların orijinalleri İstanbul Harbiye Askeri Müzesi’nde sergilenmektedir.
