Irak Türkmenleri Hakkında İki Yeni Eser

Kitap yazmak, zaman, emek, sabır, çaba, özveri, uzun süreli bir zihinsel konsantrasyon, ilham, yaratıcılık, hayal gücü, bilgi birikimi ve yetenek gerektiren bir iştir. Türkmenlerle ilgili iki güzel eser daha kütüphanelerdeki yerini aldı.

Araştırmacı yazar Dr. Cüneyt Mengü’nün iki yeni eseri Yalın Yayınları’ndan çıktı. Dr. Cüneyt Mengü’nün kaleme aldığı “OSMANLI ARŞİV BELGELERİNDE KÜLTÜR MERKEZİ KERKÜK” ve “ ABD-TÜRKİYE-IRAK ÜÇGENİNDE TÜRKMEN MESELESİ” adlı iki yeni eserle, Geçmişten geleceğe tarih içinde yolculuk yapılıyor. Yaşadığımız coğrafyada bihaber kalınan zamanların ve olayların ayrıntıları yazılıyor. Bu eserler tarihimize ışık tutma açısından çok önemli. Çok sayıda belgeye yer veren bu eserler, Irak Türkmenleri ile ilgili geniş bir ansiklopedi niteliğinde. Araştırmacılar için bir hazine gibi, hele İlgililer, tarihçi ve siyasiler için birer başucu eseri niteliğinde.
Dr. Cüneyt Mengü’nün yazdığı “OSMANLI ARŞİV BELGELERİNDE KÜLTÜR MERKEZİ KERKÜK” isimli birinci eserinde özetle:
“Başka uluslarda neredeyse benzeri görülmeyen Türk – Türkmen aşiret özelliklerinin başında, devlet kurma eğilimi gelmektedir. İster münferiden ister federasyonlar biçiminde aşiretler arası birleşmeler sonucu, Türkiye Cumhuriyeti hariç tüm Türk devletleri, Türkmen aşiretleri tarafından kurulmuştur. Kanuni Sultan Süleyman’ın 1534 yılındaki bölgeye tam hakimiyeti ve Irak’ın Osmanlı topraklarına katılmasıyla Türkmen aşiretlerinin klasik yapısı sona ermiştir. Böylece Kanuni döneminden başlayarak Türkmenler, Osmanlı İmparatorluğu’nun ihtiyacı olduğu bölgelere devlet adamı ve bürokrat temininde kaynak teşkil etmişlerdir.” belirtiyor.
Yazarımızın yazdığı “ABD-TÜRKİYE-IRAK ÜÇGENİNDE TÜRKMEN MESELESİ” isimli ikinci eserinde özetle:
“Bir Türkmen şehri olan Kerkük jeo-ekonomik özelliklerinden dolayı her dönemde büyük devletlerin odak noktası olmuştur. ABD’nin Irak ile ilgili mevcut stratejik hedeflerinin Türkiye’nin beklentilerine uyum sağlamadığı noktalarda Türkmenler arada sıkışıp kalmışlardır. Saddam sonrası oluşturulan farklı yapının Irak’a komşu ülkeler için bir model olması amacıyla halen çeşitli çalışmaların ve siyasi oyunların sürdürüldüğü görülmektedir. Türkmen varlığının inkarına yönelik süregelen çalışmalar başarıya ulaşamayacaktır.”diyor.

Türkmen meselesi ile ilgili yazılan bu araştırma ve incelemeler, belge, bilgi ve anı ağırlıklı olarak kaleme alınmış, çarpıcı bilgiler ve ayrıntılarla dolu. Yazar, geçmişte yaşanan çalkantılı zor dönemler ile ilgili olarak; üstlendiği sorumlulukları ve tanık olduğu olayları anlatıyor. O dönem yaşanan sürece dair önemli bilgiler veriyor. Dr. Cüneyt Mengü, eserin son bölümünde önerilen yol haritasının Irak Türkmenleri tarafından uygulanması yararlı olacağı vurgusunu yapmaktadır.
Dr. Cüneyt Mengü’nün bu iki eseri bugüne kadar bilinmeyen birçok tarihsel gerçeği gözler önüne seriyor. İki eserin içeriği şöyledir; 111numaralı Osmanlı mufassal tahrir defterinde Kerkük hakkında verilen bilgiler, Osmanlı döneminde Kerkük’te matbuat, Birinci Dünya Savaşı ve İstiklal Savaşında Kerküklü şehitler, Osmanlı döneminde Kerkük’te yetişen bürokratlar, Türkmenlerin Irak’a göçleri, Selçuklular ve Osmanlılar döneminde Irak Türkleri, Musul meselesi, 1918’den sonra Irak’ta Türkmenlerin durumu, işgal ve kraliyet dönemi, general Kasım dönemi, general Arif dönemi, Baas dönemi, Baas döneminde Irak’ın kuzeyinde güvenli bölgenin Kurulması, 1992 Selahattin toplantısı, Irak Türkmen Cephesi (ITC)‘nin kurulması, Dublin süresi, Saddam’ın Erbil’e girişi, Ankara süreci, Türkmenlerin üst düzey ABD yetkilileri ile görüşmesi, Londra toplantısı, 6 Şubat 2003 Ankara toplantısı, Irak muhalefetinin Selahattin toplantısı, 1Mart 2003 Tezkeresi, Irak seçimleri ve Türkmenler, 140.madde ve Kerkük referandumu, Telafer dramı, Kerkük Irak bütünlüğünün simgesidir, Irak’ta Türkmenlerin yol haritası üzerine öneriler gibi daha birçok ilginç konuyu bu iki eserde bulacaksınız. Yazarımızın, bölgeyi en iyi tanıyan Irak Türklerinden olması araştırmanın ve verilen bilgilerin önemini bir kat daha artırıyor.
Bu iki eser Türkmenlerin objektif siyasi tarihidir ve Türkmenlerin tanıtımı adına önemli katkı sağlayacaktır. Irak Türkmenleri kimdir? Türkmenlerin Irak’ta mücadeleleri, çektikleri çileleri, yaşadıkları haksızlık, işkence, zulüm, katliam, sıkıntı ve acıları anlatıyor. Akıcı bir anlatıma sahip ve okunması kolay bu eserleri kesinlikle okumanızı tavsiye ediyoruz. Yazarımıza değerli eserlerinden dolayı tebrik eder, başarıların devamını dileriz.

Kürşat Çavuşoğlu (Diş Hekimi)

Paylaş / Share

Abdullah Manaz

Author, Researcher, Strategist, Producer, Director